Bewustzijn is een mooi begin

Rob vertelt: “Dit doet wel iets met me, deze retraite. Dat we hier elke keer met zovelen samen zitten”. Hij is even stil, zoekt naar zijn woorden en vervolgt zijn verhaal. “Deze retraite is op dit moment mijn vertrekpunt. Waar ik eerder soms tijd moest maken voor het mediteren is het met elkaar zitten nu een integraal onderdeel van mijn leven geworden. Het is het startpunt van waaruit ik nú leef”.

Wakker worden in het nu

Rob denkt dat er in het ‘gedoe’ rondom corona ook een soort van wakker worden zit. Voor hem in ieder geval wel. Hij ziet wat er nu gebeurt als een soort wekker. “Alles wat vanzelfsprekend was, is niet meer een vanzelfsprekendheid. De manier waarop je naar het leven kijkt is veranderd, want alles lijkt op losse schroeven te staan”. We zijn hierdoor min of meer gedwongen om ons te heroriënteren. Niet alleen in het leven om ons heen, in de buitenwereld, maar we worden ook getriggerd om ons te heroriënteren in onszelf.

Wie ben ik? En hoe wil ik leven? Dat zijn vragen die nu boven komen drijven. Niet alleen bij hem, maar bij velen van ons. Er is een behoefte om dat te onderzoeken en om dit met elkaar te delen. Dat merk je wel aan de grote belangstelling voor deze online retraite, maar ook door de geluiden om ons heen.

Er is meer nodig dan alleen bewustzijn

Rob is ergens bang dat iedereen hierna weer gewoon doorgaat met leven en wordt opgeslokt door de sleur van alledag … tot we op een gegeven moment weer tot stilstand worden gedwongen. “Ik realiseer me steeds meer dat deze tijd meer vraagt dan alleen verstilling en bewustwording”. Mensen kunnen misschien wel zien wat er aan de hand is en beseffen waardoor ze gedreven worden, maar dat biedt geen garantie voor een gedragsverandering. “Je kunt diepe ervaringen en inzichten hebben, maar dat zegt niet dat mensen er ook daadwerkelijk wat mee doen. Dat vind ik best verontrustend”. Hierna viel hij heel even stil. Een adempauze volgde.

Daarna legt Rob uit waarom hij hier zorgen over heeft: “We hebben een enorm vermogen om helder te zien en te voelen wat er van ons gevraagd wordt. We zijn ook echt in staat om ons op een dieper niveau te verhouden tot de mensen om ons heen en we kunnen helder zien wat er in en om ons heen speelt. Maar…  we worden, al dan niet via een bochtje, weer net zo makkelijk meegenomen door de stroom van het leven. Dat is wat me zorgen baart”. Rob vraagt zich af hoe de brug tussen inzicht en verantwoordelijkheid nemen gemaakt gaat worden. Naast bewustzijn is er ook actie nodig. Actie die voortkomt uit een gevoel van verantwoordelijkheid.

Mindfulness als vertrekpunt

Mindfulness is een voorwaarde om je überhaupt aan te kunnen passen, om iets te laten of om het leven een andere richting op te laten gaan. Maar mindfulness is geen garantie. “Het is allemaal mooi om te zitten, om bij jezelf te komen, om dieper in het zijn te zinken, maar het is ook belangrijk om dat wat je daar tegenkomt, om daar ook echt wat mee te doen”. De dingen die je tegenkomt als je dieper in jezelf zinkt hebben ook een betekenis volgens Rob. Alleen waarnemen is niet genoeg, het gaat er ook om wat je er mee doet, pas dan krijgt wat je waarneemt echt betekenis. Wat er precies nodig is weet Rob ook niet. Wel ziet hij dat er dingen in beweging zijn gezet. En dat is op zich een mooi begin, dat is wat hem vertrouwen geeft.

Samen doet ertoe

Corona brengt de mensen samen. De norm rondom individualiteit mag opnieuw gewogen worden. Rob denkt dat we ons meer richting ‘samen’ moeten bewegen, onze aandacht daar meer op mogen richten, want grote dingen doe je samen. Individueel spelen we allemaal een belangrijke rol, maar we hebben elkaar ook nodig als we goed voor onszelf en voor de mensen om ons heen willen zorgen. Al wordt het niet altijd meteen genoemd, maar aandacht voor de natuur hoort hier natuurlijk ook bij. Het gaat om zorgdragen voor alles in en om ons heen.

Hoop

Misschien gaat het samenzijn en het dieper zinken in het zijn, samen met het groeien van het besef van verantwoordelijkheid. “Als we dingen wat beter beginnen te zien en beter beginnen binnen te laten, misschien zit daar ook wel een bepaalde mate van verantwoordelijkheid aan vast” zegt Rob hoopvol. Hij is nog wat zoekende naar zijn woorden hierin, want hij heeft vanmiddag pas de eerst stappen op ‘dit bruggetje’ gezet.

Hoe verder?

Rob denkt hardop na: “Het tijdperk na corona, hoe richten we dat in? Misschien wel op een andere manier. Het is de moeite waard om hier nu ook al af en toe bij stil te staan. Ieder voor zich, maar ook als groep”. Rob denkt dat deze retraite een mooi begin is. Hij legt uit waarom: “Gedreven door automatismen voelen mensen geen verantwoordelijkheid. Als mensen niet helder kunnen zien wat er speelt, zien ze niet wat er nodig is en voelen ze geen prikkel om hun verantwoordelijkheid te nemen”. Uit helderheid kan verantwoordelijkheid ontstaan en groeien. Dat zit aan elkaar vast, dat hoort bij elkaar. Daarom denkt hij ook dat deze retraite zo van waarde is, juist in deze tijd. Bewustzijn is de bron, de basis, van waaruit verantwoordelijkheid en actie kan groeien.

Heroriëntatie 

Rob geeft aan dat er in deze periode bij hem, en misschien ook bij ons, vragen opkomen, zoals: Wat betekent dit nou eigenlijk voor mij? Voor de mensen om me heen? Voor de mensheid? Wat vraagt dit? Hij geeft ons een duwtje in de goede richting: “Het vraagt in eerste instantie om er bij stil te staan. Daarom is de vorm van een retraite ook juist zo passend in deze tijd. Bewustzijn helpt om het leven in zijn volheid te ervaren zoals het zich aandient”.  Dat is niet alleen belangrijk in corona-tijd, maar gewoon altijd, vooral op momenten wanneer je het leven even als lastig ervaart. Mindfulness is daarmee nog nooit zo actueel geweest. Het is misschien niet dé oplossing, maar wel een mooi begin, op weg naar verandering.